Skip to main content.
ΚΛΑΣΙΚΙΣΜΟΣ - ΡΟΜΑΝΤΙΣΜΟΣ

Ορισμός της Κλασικής και Ρομαντικής Μουσικής

ΚΛΑΣΙΚΙΣΜΟΣ

Ο όρος Κλασικισμός στην ιστορία της μουσικής αναφέρεται στην εποχή των τριών συνθετών J. Haydn, W. A. Mozart, L. v. Beethoven, που αποτελούν την λεγόμενη "πρώτη σχολή της Βιέννης". Ο όρος "κλασικός" αποδόθηκε μετά το θάνατο του Beethoven λόγω της τελειότητας της γραφής, του υψηλού ανθρωπιστικού περιεχομένου και του ιδεώδους της ομορφιάς.

Το πέρασμα από το Μπαρόκ στον Κλασικισμό διαγράφεται μέσα από το γαλλικό στιλ Galante γύρω στα 1730, το νέο ιταλικό άκουσμα της opera buffa, σονάτα και sinfonia, τα οποία διαμορφώνουν το μουσικό Ροκοκό ως προκλασικό ύφος περί το 1750/60 και τελικά οδηγούν μέσω της Αισθηματικότητας στον Κλασικισμό.

Με τον θάνατο του Beethoven το 1827 η κλασική εποχή τελειώνει με τις ρομαντικές τάσεις να είναι ήδη παρούσες.

 

ΡΟΜΑΝΤΙΣΜΟΣ

Ο όρος Ρομαντισμός στην ιστορία της μουσικής αναφέρεται στη δημιουργία του 19ου αιώνα. Αποτελεί συνέχεια και εξέλιξη της μουσικής γλώσσας και των μορφών του Κλασικισμού σε τέτοιο βαθμό που να δικαιολογείται η ενιαία θεώρηση των δύο εποχών. Χαρακτηρίζει ολόκληρο τον 19ο αιώνα από τον Schubert έως τον Strauss ενώ κατά τη διάρκεια της περιόδου επικρατούν άλλοτε οι ρομαντικές και άλλοτε οι κλασικιστικές τάσεις. Η μουσική τείνει προς την εξατομικευμένη έκφραση των συναισθημάτων του συνθέτη.

Διακρίνονται τρεις φάσεις κατά τη Ρομαντική περίοδο:

  • Πρώιμος Ρομαντισμός 1800 - 30: Το κέντρο των εξελίξεων είναι η Βιέννη. Το πρώτο έργο που βρίσκει πλατιά ανταπόκριση με αναφορές σε λαϊκούς χαρακτήρες, τη γεμάτη δάση φύση, τις δεισιδαιμονίες και τα θαύματα είναι Ο Ελεύθερος Σκοπευτής του Carl Maria von Weber (1786 - 1826). Τα τραγούδια του Franz Schubert εκφράζουν το ποιητικό πνεύμα της εποχής και στη μεστή από νοήματα μουσική του Beethoven αντιπαρατίθεται η παιχνιδιάρικη μουσική του Gioacchino Rossini (1792 - 1868).
  • Ακμή του Ρομαντισμού 1830 - 50: Κέντρο των εξελίξεων είναι το Παρίσι και στη μουσική εμφανίζονται επιρροές από το γαλλικό λογοτεχνικό Ρομαντισμό. Το πνεύμα της εποχής καθρεφτίζεται στη Φανταστική Συμφωνία του Hector Berlioz. Χαρακτηριστικά είναι επίσης η δεξιοτεχνία του Nicolo Pagannini και του Franz Lizst. Παράλληλα αναπτύσσεται η ηχητική μαγεία του Frederic Chopin, η ποιητική μουσική και η πνευματώδης κριτική του Robert Schumann, ο ρομαντικός κλασικισμός του Felix Mendelssohn, η ρομαντική όπερα του Richard Wagner, οι μεγάλης απήχησης όπερες του Giussepe Verdi και του Meyerbeer.
  • Όψιμος Ρομαντισμός 1850 - 1890: Μετά το θάνατο του Mendelssohn, του Chopin και του Schumann ξεκινά μια νέα εποχή με τα συμφωνικά ποιήματα του Lizst, τα μουσικά δράματα του Wagner και τις όπερες της πρώιμης περιόδου του Verdi. Ταυτόχρονα έρχεται στο προσκήνιο μια νέα γενιά με τους Cesar Franck, Anton Bruckner και Johannes Brahms. Φορμαλιστική και εξπρεσιονιστική αισθητική και εθνικά χρώματα συμβαδίζουν, δίνοντας στη μουσική τα χαρακτηριστικά του όψιμου Ρομαντισμού.

Περί το 1890 εμφανίζονται οι Gustav Mahler, Claude Debussy και Richard Strauss οι οποίοι με τα έργα τους εξωθούν τις νέες τάσεις στα άκρα. Παράλληλα εμφανίζεται ο γαλλικός ιμπρεσιονισμός ως νεωτεριστικό φαινόμενο του όψιμου Ρομαντισμού. Το τέλος του Ρομαντισμού σηματοδοτείται με τη μετάβαση του Schonberg στην ατονικότητα, γύρω στα 1907-8.