Ελληνική Δημοτική Μουσική

Κοινότητα είναι ένα ολιγάριθμο σύνολο ανθρώπων που συνδέονται από κοινά χαρακτηριστικά. Τα μέλη μιας πολιτιστικής κοινότητας έχουν κοινή φυλετική καταγωγή (κατά πλειοψηφία) ή οπωσδήποτε ιστορικό συνύπαρξης- συμβίωσης, κοινή γλώσσα και ειδικότερα κοινό  γλωσσικό ιδίωμα,  κοινά ήθη (ηθικές αξίες και συμπεριφορές, καθημερινές συνήθειες) και έθιμα (ομαδικές εκδηλώσεις που σχετίζονται με τους κύκλους της ζωής). Έχουν διαμορφωμένες κοινές αντιλήψεις για το φυσικό κόσμο και κοινές θρησκευτικές δοξασίες. Ο συνδυασμός όλων αυτών των χαρακτηριστικών αποτελεί την λεγόμενη πολιτιστική ταυτότητα, ή καλύτερα τα πολιτιστικά γνωρίσματα κάθε πολιτιστικής κοινότητας. Τα μέλη μιας πολιτιστικής κοινότητας ατομικά και συνολικά, θεωρούνται φορείς αυτών των πολιτιστικών γνωρισμάτων και τα κληροδοτούν με ζήλο στα μέλη των επόμενων γενεών της κοινότητάς τους. Στα πλαίσια αυτών των γνωρισμάτων τα μέλη μιας κοινότητας αναπτύσσουν παράλληλα τον τεχνολογικό και καλλιτεχνικό κόσμο τους. Η τέχνη (που στις πρώιμες κοινότητες εμπεριέχει και τις καλές τέχνες) είναι το εργαλείο που εναρμονίζει τον καθημερινό τους αγώνα για την επιβίωση με το περιβάλλον και τον ψυχισμό τους.

Ο συντηρητισμός είναι το κύριο χαρακτηριστικό που αναπτύσσουν τα μέλη μιας κοινότητας. Κι αυτό συμβαίνει επειδή θεωρούν τον τρόπο ζωής τους ως δοκιμασμένη μέθοδο επιβίωσης.  Ο συντηρητισμός συλλειτουργεί με ένα επίσης βασικό χαρακτηριστικό της κοινότητας: την περιορισμένη σε ένα κύκλο αυτάρκειας οικονομία. Συντηρητισμός και οικονομική αυτάρκεια λειτουργούν τόσο σαν προστατευτικές ασπίδες, όσο και σαν αφομοιωτικοί μηχανισμοί. Με αυτόν τον τρόπο μια κοινότητα αντιμετωπίζει κάθε τι το ξένο με το οποίο έρχεται σε επαφή και με τη βοήθεια του χρόνου το μεταλλάσσει σε οικείο.

Εικ.34

Η μεταβολή της οικονομικής αυτάρκειας, είτε σταδιακά (ως αποτέλεσμα παγκόσμιας ευρύτερης μετεξέλιξης), είτε σαν αποτέλεσμα βίαιης αλλαγής (ξένη εισβολή, αναδιανομή υπαρχόντων), είναι επόμενο να αλλοιώσει τα χαρακτηριστικά μιας κοινότητας, σε μικρό ή μεγάλο βαθμό, ή ακόμα και να την οδηγήσει στην αφομοίωσή της από άλλη μορφή ευρύτερης κοινωνικής οργάνωσης, εξαλείφοντας τελείως τα χαρακτηριστικά της. Ο συντηρητισμός μπορεί να λειτουργήσει αμυντικά μόνον στον βαθμό που τα μέλη μιας κοινότητας θεωρούν τα πολιτιστικά γνωρίσματά τους υπέρτερης αξίας από αυτά που τείνουν να τους επιβάλουν οι νέες συνθήκες παραγωγής και οργάνωσης. Σε αυτή την περίπτωση την μεταβολή του οικονομικού παράγοντα ακολουθεί ένας συγκερασμός παλαιών και νέων πολιτιστικών γνωρισμάτων: ο παλιός κόσμος προσαρμόζεται στον καινούργιο διατηρώντας ωστόσο τον βασικό κορμό των πολιτιστικών γνωρισμάτων του. Σε αντίθετη περίπτωση, δηλαδή όταν οι παλαιές αξίες θεωρηθούν από τους ίδιους τους φορείς τους κατώτερες από τις νέες και εγκαταλειφθούν σε μεγάλο μέρος ή και ολοκληρωτικά, τότε επέρχεται η λεγόμενη πολιτιστική αλλοτρίωση ή ακόμα και πολιτιστική υποδούλωση.

Για παράδειγμα, αν το καλοσκεφτούμε, η βαθμιαία υπαγωγή των κοινοτήτων της υπαίθρου στην υδροκέφαλη κεντρική εξουσία-οικονομία (και κατ’ επέκταση η υπερίσχυση των αξιών της αστικής ζωής έναντι των κατά τόπους παραδοσιακών αξιών)  είναι υπεύθυνη για την ομογενοποίηση των ηθών που έχει επέλθει και παράλληλα  την υποχώρηση των παλαιών  γλωσσικών  ιδιωμάτων και πλήθους άλλων πολιτιστικών χαρακτηριστικών, που ξεχώριζαν τον κάτοικο π.χ. της Πελοποννήσου από τον Ρουμελιώτη.